Araba Hızlandıkça Artan Uğultu Sesi Sebebi | Porya (Teker) Bilyası Arızası Belirtileri ve Tamiri
Porya bilyası daha bilinen adıyla teker bilyası her otomobilde bulunan bir rulmandır. Peki porya bilyası ne işe yarar? Teker rulmanı arızası belirtileri nedir? Porya bilyası tamiri hakkında bilgi vereceğiz.
Otomobillerin tekerlerinin düz bir zemin üzerinden dönmesi gerekir. Tıpkı bir bisikletin tekeri gibi bir bilya üzerinde dönerler. Bu bilya, teker rulmanı veya porya bilyası olarak adlandırılmaktadır.
Porya Bilyası Ne İşe Yarar?
Tekerlek rulmanı, tekeri ve aksı birbirine bağlayan yürüyen düzeneğinin en önemli parçalarından bir tanesidir. Metal bir halka içerisinde bulunan demir bilyalar tekerleğin en az sürtünme ile sorunsuz bir şekilde dönmesini sağlarlar. Porya bilyasının görevi otomobilin güvenliği ve sürüş konforu açısında çok önemlidir. Teker rulmanları hızlanma, viraj alma kuvvetlerinden kaynaklanan radyal ve eksenel yükleri desteklemek için tasarlanmıştır. Porya bilyası bildiğimiz tornet tekerleğinin daha geniş halidir.
Porya Bilyasının Ömrü Ne Kadardır?
Aracınızı sürekli asfaltta kullanıyorsanız bir teker rulmanının ömrü 100 – 1500 bin kilometre kadar gitmektedir. Ancak ülkemizde yollar bozuk olduğu için ömrü çok daha kısa olabilmektedir. Örneğin ben aracımı her gün bir kaldırıma park ediyorum ve bir tekerim kaldırımdayken diğer tekerim asfaltta oluyor. Ve kaldırıma inip çıkarken bilyaların üzerine çok fazla yük biniyor. Bu durumda benim aracımın bilyaları 20 – 30 bin kilometre gidiyor ve ondan sonra arızalanmaya başlıyor.
Porya Bilyası Neden Bozulur?
Bu bilyanın bozulması demek içindeki küçük misketlerin dağılması demektir. Bunun en büyük sorumlusu engebeli yollarda arabayı kullanmaktır. Dağılmasının diğer bir sebebi ise tekeri söküp takarken sert sicimle vurmak bilyanın dağılmasına neden olabilir. Ayrıca bilya içerisindeki yağın tamamen bitip kuruması dağılmasına yol açacaktır. Aracınızı çok tozlu, kirli ve çamurlu yollarda kullanmakta bozulmasına neden olan etkenlerden bir tanesidir. Her ne kadar porya bilyası, bilya keçesi ile korunsada rulman keçesini geçen toz taneleri bilya içerisine yapışır ve bozulmasına neden olabilir. Bozulması demek bilya yatağının dağılması demektir.
Porya Bilyası Arızası Belirtileri
1- Araba Hızlandıkça Artan Uğultu Sesi
En çok görülen belirtisi budur. Eğer aracınızla hızlandıkça artan bir uğultu sesi varsa ve zamanla çekilmez hale geliyorsa porya bilyasından olabilir. Bunu diğer arızalardan ayırt etmenin yolu vites boştayken de teker döndüğü sürece uğultu sesinin gelmesidir. Kısaca arabadan hızlandıkça daha artan uğultu sesinin kaynağı büyük ihtimal porya bilyasıdır.
2- Gıcırdama Sesi Gelmesi
Porya bilyası dağıldığı zaman tekerlerden bir gıcırtı sesi gelebilir. Özellikle çukurlardan geçerken daha şiddetli gelen gıcırtı sesi porya bilyasından olabilir.
3- Engebeli Yollarda Tıkırtı Sesi Gelmesi
Köy yolları, bozuk yollar veya bir kasisten geçerken demirin demire vurma sesi gibi bir tıkırtı sesi geliyorsa teker rulmanı dağılmış olabilir.
4- Direksiyon Boşluğunun Artması
Aracınızın direksiyonu son zamanlarda daha fazla gevşediyse. Yani direksiyon boşluğunun seviyesi arttıysa bu dağılmış bir rulmanın habercisi olabilir.
5- Dönüşlerde ve Hızlanınca Direksiyonun Titremesi
Porye bilyası dağıldığı zaman teker düz bir zemin üzerinde dönmez. Dağılan misketler titreşimlere neden olur. Hızlandıkça bu titreşimler daha artacağı için aracınızın direksiyonunda bunu hissedebilirsinz.
6- ABS Sistemi Arızaları
Bazı otomobilleri abs sensörleri aks ucunda olabiliyor. Porya bilyası dağıldığı zaman bu sensörü yerinden çıkarabilir hatta kırılmasına neden olabilir. Bu da aracınızın ABS arızası vermesine neden olacaktır.
Porya Bilyası Nasıl Tamir Edilir?
Porya bilyasının dağılmış olduğunu tespit etmek için önce aracınızı bir lifte kaldırmak gerekiyor. Ardından tekerleri elinizle döndürün ve uğultu sesi gelip gelmediğine bakın. Hangi tekerden uğultu sesi geliyorsa tekeri sökün. Ardından bilyanın içinde bulunduğu yuvayı da çıkartın. Yeni bilyayı takmak için bir tornacıya gitmeniz gerekir. Çünkü çıkartmak ve geri yerine sokmak için büyük bir baskı gücüne ihtiyacınız olacaktır. Porya bilyasını değiştiriken, teker rulmanı keçesini de değiştirmeyi ihmal etmeyin.
Kaynak : otobilgisi
